Σε εξέλιξη βρίσκονται η ενδοαστική συζήτηση, οι
κόντρες και οι συμβιβασμοί γύρω από τα ζητήματα που αφορούν την περαιτέρω
εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης (ΟΝΕ) στην Ευρωζώνη. Σε αυτό
το πλαίσιο, η πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που εμφανίζεται να πρωτοστατεί
στη συγκεκριμένη διεργασία, το προηγούμενο διάστημα προχώρησε στη δημοσιοποίηση
προτάσεων με τη μορφή πέντε «εγγράφων προβληματισμού», όπου αναφέρονται οι
άξονες των αναδιαρθρώσεων και των παρεμβάσεων, με γνώμονα την ενίσχυση των
ευρωπαϊκών μονοπωλίων αλλά και την αναβάθμιση της ΕΕ, στο πλαίσιο των
γεωπολιτικών ανταγωνισμών με άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα και αγορές.
Μάλιστα, η συζήτηση
περιλαμβάνει ζητήματα όπως αυτά που αφορούν τη λεγόμενη «κοινή άμυνα» (στην
πραγματικότητα τις πολεμικές δαπάνες), τη διαμόρφωση των προϋπολογισμών της ΕΕ
(επιμερισμός εσόδων, δαπανών), τους όρους του Συμφώνου Σταθερότητας και
Ανάπτυξης, την τραπεζική ένωση, την ένωση κεφαλαιαγορών κ.ά. Βέβαια, οι
διεργασίες αυτές θα συνεχιστούν το επόμενο διάστημα, ωστόσο, σε κάθε περίπτωση,
οι εξελίξεις που δρομολογούνται είναι αναπόσπαστα δεμένες με την κλιμάκωση των
αντεργατικών μέτρων και της αντιλαϊκής πολιτικής, σε όλα ανεξαιρέτως τα κράτη -
μέλη της ιμπεριαλιστικής ένωσης.
Να σημειωθεί πως μέσα σε
ένα τέτοιο πλαίσιο, στις αρχές της βδομάδας, επίσκεψη στην Αθήνα και συνάντηση
με τον πρωθυπουργό Αλ. Τσίπρα πραγματοποίησε ο επίτροπος για Θέματα
Προϋπολογισμού και Ανθρώπινων Πόρων της ΕΕ, Γκίντερ Ετινγκερ, ο οποίος
παρουσίασε και στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής το «Εγγραφο προβληματισμού για
το μέλλον των οικονομικών της ΕΕ ως μέρος της διαδικασίας της Λευκής Βίβλου»,
αναφερόμενος στη χρηματοδότηση τόσο των επενδύσεων που εξυπηρετούν τις ανάγκες
των επιχειρηματικών ομίλων, όσο και της «κοινής άμυνας και ασφάλειας» της ΕΕ,
προκειμένου να διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στον έλεγχο των αγορών.
Ανταγωνισμοί και «ζόρια»
Σε αυτό το φόντο, στο
επίκεντρο της συζήτησης τα «έγγραφα προβληματισμού» της Κομισιόν, μεταξύ άλλων,
θέτουν τα παρακάτω ζητήματα:
ü
Τη συρρίκνωση του προϋπολογισμού της Ευρωένωσης λόγω του Brexit, την ώρα
που η ιμπεριαλιστική ένωση θέλει να παρέμβει πιο ενεργά σε μια σειρά τομείς που
αφορούν τη θωράκιση της εξουσίας και της οικονομίας του κεφαλαίου. Οπως
χαρακτηριστικά λέγεται: «Η ΕΕ αναμένεται να διαδραματίσει μεγαλύτερο
ρόλο σε νέους τομείς πολιτικής, όπως η μετανάστευση, η εσωτερική και η
εξωτερική ασφάλεια και η άμυνα. Και η Ευρώπη θα πρέπει επίσης να διατηρήσει
τον ηγετικό της ρόλο στην παγκόσμια σκηνή,ως μείζων χορηγός
ανθρωπιστικής και αναπτυξιακής βοήθειας και ως πρωτοπόρος στον αγώνα κατά της
κλιματικής αλλαγής. Οι στόχοι αυτοί πρέπει να επιτευχθούν με έναν
προϋπολογισμό της ΕΕ που αναμένεται να συρρικνωθεί ακόμη περισσότερο μετά την
αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου».
Οπως αναφέρεται στο
«έγγραφο προβληματισμού» σχετικά με το ζήτημα των προϋπολογισμών της ΕΕ, «οι
επιλογές κυμαίνονται από τη μείωση των δαπανών για τις υφιστάμενες πολιτικές
έως την αύξηση των εσόδων», σε μια εξέλιξη που αναμένεται να τροφοδοτήσει
τα παζάρια και τους ενδοαστικούς ανταγωνισμούς ανάμεσα σε κυβερνήσεις και κράτη
- μέλη της ΕΕ, ενόψει και του επόμενου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ
των «27», που αναμένεται να υποβάλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τους επόμενους μήνες.
ü
«Ολοκλήρωση μιας πραγματικής Χρηματοοικονομικής
Ενωσης». Πρόκειται για ζήτημα που συνδέεται άμεσα με τους ενδοκαπιταλιστικούς
ανταγωνισμούς σχετικά με την τραπεζική ένωση, με έμφαση βέβαια τον επιμερισμό
των κινδύνων και της ενδεχόμενης χασούρας σε περίπτωση νέων κλυδωνισμών, ενώ
λειτουργεί και ως «μοχλός» για τη μοιρασιά στον επόμενο γύρο της καπιταλιστικής
κερδοφορίας.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή
Επιτροπή, «η προσπάθεια περιλαμβάνει την πρόοδο με βάση στοιχεία που είναι ήδη
διαθέσιμα και τη συμφωνία για τα συμπληρωματικά μέτρα που χρειάζεται να ληφθούν
από σήμερα έως το 2025» για την ολοκλήρωση της τραπεζικής
ένωσης «με μέτρα που θα καθιστούν τις ευρωπαϊκές τράπεζες
ανθεκτικότερες».
Σε αυτή τη φάση, ψηλά
στην ατζέντα βρίσκεται το ζήτημα της διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων, ενώ σε
πρόσφατο Γιούρογκρουπ συζητήθηκε και το ενδεχόμενο ίδρυσης λεγόμενων «κακών
τραπεζών» (bad banks), σε εθνικό επίπεδο, που θα αναλάβουν τη διαχείριση των
προβληματικών δανείων.
Για να βρουν «ζεστό»
χρήμα τα μονοπώλια
Οπως τονίζεται, η
προώθηση της «Ενωσης Κεφαλαιαγορών» είναι επίσης «υψίστης σημασίας,
προκειμένου να προσφερθούν πιο διαφορετικές και καινοτόμες δυνατότητες
χρηματοδότησης, μεταξύ άλλων μέσω των κεφαλαιαγορών».
Επισημαίνεται ακόμη πως
η «Ενωση Κεφαλαιαγορών» αποτελεί βασικό πυλώνα του επενδυτικού σχεδίου της
Επιτροπής για την Ευρώπη, του επονομαζόμενου «Σχεδίου Γιούνκερ». Οπως
λένε, «μέσα από ένα μείγμα κανονιστικών και μη κανονιστικών μεταρρυθμίσεων, το
σχέδιο αυτό επιδιώκει να συνδέσει καλύτερα τις αποταμιεύσεις με τις
επενδύσεις» με στόχο να ενισχύσει το ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα, με
την παροχή «εναλλακτικών πηγών χρηματοδότησης». Πρόκειται για
το ζήτημα φρέσκων και φτηνών - «ανταγωνιστικών» κεφαλαίων προς τα ευρωπαϊκά
μονοπώλια, ανεξάρτητα από το όποιο μείγμα νομισματικής πολιτικής θα εφαρμόζει η
πλευρά της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Αξίζει να σημειωθεί
επίσης πως με αφορμή και γύρω από την προωθούμενη «Ενωση
Κεφαλαιαγορών», η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε πρόσφατα την προώθηση
μιας νέας κατηγορίας «συνταξιοδοτικών προϊόντων πανευρωπαϊκής
εμβέλειας», δηλαδή προγραμμάτων ιδιωτικής ασφάλισης, τα οποία, όπως οι
ίδιοι επισημαίνουν, θα παρέχουν στους Ευρωπαίους πολίτες «περισσότερες
επιλογές όσον αφορά την αποταμίευσή τους με σκοπό το σχηματισμό ενός κεφαλαίου
κατά τη συνταξιοδότησή τους». Είναι φανερό ότι η προώθηση της
«πραμάτειας» συντελείται στο έδαφος των διαρκών περικοπών αλλά και των
αλλεπάλληλων αξιολογήσεων στα ασφαλιστικά συστήματα της Ευρωζώνης και της ΕΕ.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα ιδιωτικά ασφάλιστρα (pan-European
personal pension product) «εθελοντικής» ατομικής σύνταξης θα πωλούνται σε
ολόκληρη την ΕΕ και θα προσφέρονται από ασφαλιστικές εταιρείες,
τράπεζες, ταμεία επαγγελματικής συνταξιοδότησης, επιχειρήσεις επενδύσεων και
διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων. Οπως χαρακτηριστικά τονίζουν, «τα νέα
προϊόντα θα ενισχύσουν επίσης, σε τελική ανάλυση, το σχέδιο της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής για μια Ενωση Κεφαλαιαγορών, βοηθώντας να διοχετεύονται οι
αποταμιεύσεις σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις στην ΕΕ».
Με τους λαούς στη
«μέγγενη»
ü
Επίτευξη μιας πιο ολοκληρωμένης Οικονομικής και
Δημοσιονομικής Ενωσης. Πρόκειται για την ενίσχυση της διαδικασίας των
«Ευρωπαϊκών Εξαμήνων», που αφορούν τους ενισχυμένους δημοσιονομικούς ελέγχους
και τα δεδομένα των οικονομιών των κρατών - μελών, φέρνοντας μνημόνια διαρκείας
για τους λαούς. Μάλιστα, μεταξύ άλλων, εξετάζεται και η δυνατότητα σύνδεσης
της χρηματοδοτικής στήριξης από τον προϋπολογισμό της ΕΕ σε συνδυασμό με
διαρθρωτικές «μεταρρυθμίσεις», δηλαδή με δέσμες παρεμβάσεων που
αφορούν στην τόνωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρηματικών ομίλων.
ü
Εδραίωση της «δημοκρατικής λογοδοσίας» και ενίσχυση
των θεσμών της Ζώνης του Ευρώ.Με αυτόν τον τρόπο, περιγράφουν
παρεμβάσεις όπως για το ενδεχόμενο καθιέρωσης μόνιμου προέδρου του
Γιούρογκρουπ, την ενιαία εξωτερική εκπροσώπηση της Ευρωζώνης σε
διεθνή φόρα και άλλους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς κ.ά.
ü
Επιπλέον, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, «η ιδέα ενός δημόσιου ταμείου της
Ζώνης του Ευρώ - ενδεχομένως με έναν προϋπολογισμό της Ζώνης του Ευρώ -
καθώς και ενός Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, αποτελεί
επίσης αντικείμενο συζήτησης στον δημόσιο διάλογο και θα μπορούσε να ληφθεί
υπόψη σε μεταγενέστερο στάδιο της εμβάθυνσης της Οικονομικής και Νομισματικής
Ενωσης, εντός του πλαισίου της ΕΕ».
Παρά τα μεγάλα λόγια
περί «δημοκρατίας» και «αλληλεγγύης» βέβαια, οι σχεδιασμοί αυτοί (στο βαθμό που
προχωρήσουν πάνω στο έδαφος των μεγάλων ανταγωνισμών και της καπιταλιστικής
ανισομετρίας) για τα δικαιώματα της εργατικής τάξης και των λαών θα σημάνουν
ότι σφίγγει ακόμη περισσότερο η «μέγγενη» της ιμπεριαλιστικής ένωσης.
Δημοσίευση σχολίου